Tiếp nối bài học trước về ngôn ngữ lập trình Pascal, trong Bài 12 Tin Học 9 này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu sâu hơn về các thành phần cơ bản của ngôn ngữ, cũng như cách thức sử dụng chúng để giải quyết các bài toán đơn giản.
Cấu Trúc Chương Trình Pascal
Mỗi chương trình Pascal đều tuân theo một cấu trúc chung, bao gồm hai phần chính: phần khai báo và phần thân chương trình.
Phần Khai Báo
Phần khai báo có nhiệm vụ giới thiệu với máy tính biết được chương trình sẽ sử dụng những dữ liệu nào, biến nào, hằng nào, cũng như các thư viện chương trình con cần thiết.
Ví dụ:
Program Vidu;
Uses Crt;
Const Pi = 3.14;
Var BanKinh, DienTich: Real;Trong ví dụ trên, chúng ta khai báo chương trình có tên là “Vidu”, sử dụng thư viện “Crt” (thư viện hỗ trợ xuất nhập dữ liệu và thao tác màn hình), khai báo hằng “Pi” có giá trị là 3.14, và hai biến “BanKinh” và “DienTich” kiểu dữ liệu số thực.
Phần Thân Chương Trình
Phần thân chương trình chứa đựng các câu lệnh mà máy tính sẽ thực hiện theo thứ tự từ trên xuống dưới. Các câu lệnh này có thể là các lệnh nhập xuất dữ liệu, lệnh gán, lệnh điều khiển, lệnh lặp…
Ví dụ:
Begin
Writeln('Nhap ban kinh hinh tron: ');
Readln(BanKinh);
DienTich := Pi * BanKinh * BanKinh;
Writeln('Dien tich hinh tron la: ', DienTich:0:2);
Readln;
End.Đoạn mã trên sẽ in ra màn hình dòng chữ “Nhap ban kinh hinh tron: “, sau đó chờ người dùng nhập vào giá trị cho biến “BanKinh”. Tiếp theo, chương trình tính toán diện tích hình tròn dựa trên công thức “Pi BanKinh BanKinh” và lưu kết quả vào biến “DienTich”. Cuối cùng, chương trình in ra màn hình dòng chữ “Dien tich hinh tron la: ” cùng với giá trị của biến “DienTich” được làm tròn đến 2 chữ số thập phân.
Ví dụ tính diện tích hình tròn trong Pascal
Các Kiểu Dữ Liệu Cơ Bản Trong Pascal
Pascal hỗ trợ nhiều kiểu dữ liệu khác nhau để biểu diễn thông tin. Dưới đây là một số kiểu dữ liệu cơ bản thường gặp:
| Kiểu dữ liệu | Miêu tả | Phạm vi |
|---|---|---|
| Integer | Số nguyên | -32768 đến 32767 |
| Real | Số thực | 2.9 x 10^-39 đến 1.7 x 10^38 |
| Char | Ký tự | Các ký tự trong bảng mã ASCII |
| String | Xâu ký tự | Tối đa 255 ký tự |
| Boolean | Kiểu logic (Đúng hoặc Sai) | True hoặc False |
Biểu Thức Và Câu Lệnh Gán
Biểu thức là sự kết hợp của các toán hạng (hằng, biến, hàm) và các toán tử (+, -, *, /, Div, Mod…) để thực hiện một phép tính. Kết quả của biểu thức sẽ được gán cho một biến bằng câu lệnh gán.
Ví dụ:
DienTich := Pi * BanKinh * BanKinh; Trong ví dụ trên, “Pi BanKinh BanKinh” là một biểu thức, kết quả của biểu thức này sẽ được gán cho biến “DienTich” thông qua toán tử gán “:=”.
Lời Kết
Bài 12 Tin học 9 đã trang bị cho chúng ta kiến thức cơ bản về cấu trúc chương trình Pascal, các kiểu dữ liệu, biểu thức và câu lệnh gán. Đây là những khái niệm nền tảng để bạn có thể tiếp tục học tập và khám phá thêm về ngôn ngữ lập trình Pascal.
Để củng cố kiến thức, bạn hãy thử viết chương trình Pascal tính toán chu vi, diện tích hình chữ nhật, hình vuông, tam giác…
FAQ
1. Phần khai báo trong Pascal có bắt buộc phải có không?
Không bắt buộc, tuy nhiên phần khai báo rất quan trọng, giúp chương trình hoạt động chính xác và hiệu quả hơn.
2. Sự khác biệt giữa Div và / trong Pascal là gì?
Cả hai đều là phép chia, tuy nhiên / trả về kết quả là số thực, còn Div trả về kết quả là số nguyên.
3. Tôi có thể tìm thấy thêm các bài tập Pascal ở đâu?
Bạn có thể tham khảo thêm các bài tập trong tin học 12 bài 9 hoặc bài 9 tin học 12.
Gợi ý cho bạn
Liên hệ
Khi cần hỗ trợ hãy liên hệ Số Điện Thoại: 0372998888, Email: [email protected] Hoặc đến địa chỉ: 30 Hoàng Cầu, Hà Nội. Chúng tôi có đội ngũ chăm sóc khách hàng 24/7.